Tổng hợp một số loại hiện tượng có liên quan đến thoái hóa cột sống cổ

 Thoái hóa đốt sống cổ hay còn gọi là thoái hóa cột sống cổ hoặc thoái hóa cột sống lưng là một trong những tên gọi của bi kịch bệnh lý thoái hóa hệ thống xương cột sống do nhiều nguyên do khác nhau trong công việc, lao động, hoạt động, tuổi tác. Nó là quá trình bệnh lý ở các đốt sống cổ, bắt đầu bằng những bi kịch hư khớp ở các diện thân đốt, đĩa liên đốt tới các màng, dây chằng, dần dần về sau hình thành tình trạng thoái hóa các đốt sống,

Thoái hóa cột sống cổ là một trong một số căn bệnh phổ biến của xã hội. Thoái hóa đốt sống cổ và lưng không chỉ ở một vài người già mà còn ở cả một vài người trẻ thường làm việc trong văn phòng, ít vận động hoặc phải cúi nhiều là bệnh thường gặp ở một số người phải tin dùng nhiều động tác ảnh hưởng đến vùng đầu cổ. Các dấu hiệu điển hình của bệnh có biện pháp dễ cảm thấy là cổ cứng nhắc khó xoay chuyển kèm với dấu hiệu đau, đau cổ sau đó lan xuống vai, đau ở các khớp cổ và vai, khía cạnh khác còn đau đầu không rõ nguyên do…Thoái hóa đốt sống cổ dẫn đến nhiều khó khăn trong sinh hoạt và lao động cho người bệnh. Tỷ lệ mắc bệnh đều gặp cả hai giới nam và nữ gần như ngang nhau.

Dấu hiệu của bệnh thoái hóa đốt sống cổ

Nhìn chung, người bệnh có các cảm giác đau, mỏi, nhức khó vận động vùng cổ là biểu hiện thường thấy nhất ở bệnh nhân mắc phải căn bệnh này. Hầu hết các bệnh nhân bị thoái hóa cột sống cổ và cột sống lưng luôn có cảm giác đau buốt khó chịu, khó chịu ngay cả khi nghỉ ngơi, mọi cử động đều gây nên đau đớn.

Người bệnh không thấy có cảm giác khác thường nhưng sau đó, những triệu chứng sau:

Các động tác cổ bị vướng và đau thậm chí có biện pháp thỉnh thoảng bị vẹo cổ.

Cơn đau làm cho dài thêm từ gáy lan ra tai, cổ, ảnh hưởng tới tư thế đầu cổ, “tư thế vẹo cổ”, tư thế sái cổ, đau lan lên đầu, có cách nhức đầu ở vùng chẩm, vùng trán, đau từ gáy lan xuống bả vai, cánh tay ở một bên hay ở cả hai bên.
Khi vận động cổ thì bị đau, cơn đau làm cho dài thêm từ gáy lan ra tai, cổ, đau lan lên đầu, có biện pháp nhức đầu ở vùng chẩm, vùng trán, đau từ gáy lan xuống bả vai, cánh tay ở một bên hay cả hai bên. Trong một số ít một số trường hợp, mất cảm giác khéo léo của tay, đôi khi cánh tay và bàn tay có giải pháp bị tê liệt.

Có trường hợp bệnh nhân khi gặp không khí lạnh tràn về (trở trời) kết hợp với một tư thế nằm không thuận lợi ban đêm có thể gây cứng cổ sáng hôm sau. Người bị cứng cổ không tự đi được và rất sợ một số cơn ho, hắt hơi. Có người đau ê ẩm vùng gáy hoặc cả mảng đầu sau, rồi lan sang mảng đầu bên phải. Một số khác đau thường xuyên, không quay đầu sang trái hay sang phải được mà phải xoay cả người...

Chẩn đoán bệnh

Bệnh nhân đau mỏi kiểu cơ học, đau tăng khi vận động, giảm khi nghỉ ngơi, nhiều triệu chứng ngăn chặn vận động cột sống cổ: khó cúi, ngửa, nghiêng, quay cổ còn có kèm tiếng lắc rắc khi vận động cột sống. Thoái hóa cột sống cổ có cách không xảy ra triệu chứng mà chỉ có hình ảnh trên Xquang. Chụp Xquang thấy có hình ảnh tam chứng của thoái hóa: hẹp khe khớp, đặc xương dưới sụn và mọc gai xương (mỏ xương).
Bệnh biểu hiện dưới dạng thoái hóa đĩa đệm, thoái hóa đốt sống (cảm giác gai xương)... làm biến dạng cột sống cổ, mất đường cong sinh lý cột sống cổ, khớp đốt sống cổ cứng lại, ngăn chặn vận động. Khi vận động đầu cổ, gai xương này kích thích, chèn ép vào rễ thần kinh gây đau. Bệnh có thể diễn ra ở đĩa đệm. Đĩa đệm bị thoái hóa, lồi ra bên ngoài vị trí ban đầu hoặc thoái vị về một phía chèn ép vào rễ thần kinh gây đau và ngăn chặn vận động, đặc biệt trong các tư thế cúi, ngửa.
Khi mắc bệnh, các cử động ở cổ bị hạn chế, có mẹo hay có cảm giác khó quay đầu, cứng gáy, có điểm đau khi ấn vào các gai xương, các mỏm ngang của cột sống cổ. Chụp X quang cột sống cổ thấy mất đường cong sinh lý, hẹp đĩa liên đốt, biến dạng ở thân đốt và thấy có các gai xương.
Khi khám chỉ thấy các cử động ở cổ bị kìm hãm nặng, bệnh nhân có cách cảm giác cứng gáy, có điểm đau khi ấn vào các gai xương và các mỏm ngang của cột sống cổ, chụp X-quang cột sống cổ thấy mất đường cong sinh lý, hẹp đĩa liên đốt, biến dạng ở thân đốt, có các gai xương.
Ngoài ra, với chứng thoái hóa đốt sống cổ ở cao (đoạn C1- C2 - C4), người bệnh còn có triệu chứng nấc, ngáp, chóng mặt.

Nguyên nhân gây bệnh

Tư thế hoạt động sai là một trong một vài nguyên do quan trọng gây ra thoái hóa đốt sống cổ. Làm việc làm cho dài thêm, ít vận động là những nguyên do chủ yếu gây là bệnh thoái hóa đốt sống cổ. Những công việc luôn đòi hỏi cúi nhiều, ngửa nhiều, mang vác nặng trên đầu hay ngồi trước màn hình vi tính quá lâu cũng sẽ làm sai lệch công thức bình thường của cổ, dẫn tới sửa đổi mô xương, dây chằng, cơ và dễ dẫn đến thoái hóa các mô cột sống hoặc hiện diện các gai xương đốt sống.
Đặc biệt là làm việc máy tính nhiều, ít vận động là một trong những nguồn gốc gây ra thoái hóa đốt sống cổ, vôi hóa cột sống, gai cột sống. Nhất là khi làm việc, vị trí đặt tay trên bàn làm việc hay đối với máy tính quá cao hoặc quá thấp. Vùng cổ và vùng gáy không được không ngừng nghỉ cử động, hoặc chỉ giữ nguyên một tư thế. Thường xuyên nhìn lên rồi lại nhìn xuống. Vị trí ngồi quá thấp so với bàn làm việc.
Trong khi ngủ chỉ nằm 1 - 2 tư thế, không xẩy ra lịch trình chuyển mình. Lựa chọn gối kê không thích hợp (gối quá cao và gối quá mềm).

Nhóm nguy cơ cao

Những làm việc ở tư thế cúi, cử động nhiều ở vùng đầu cổ, cường độ lao động cao (làm suốt ngày không nghỉ) và thâm niên lao động (tuổi nghề). Những người dễ bị thoái hóa đốt sống cổ nhất là người đi cấy, thợ cấy (thoái hóa đốt sống cổ và đốt sống lưng), thợ cắt tóc, nha sĩ, bác sĩ chuyên khoa răng, thợ sơn trần, thợ trát vách, diễn viên xiếc…
Đây cũng là bệnh thường gặp nhất đối với một vài người làm việc trong văn phòng. Nhân viên văn phòng là một trong một vài đối tượng có cách mắc chứng bệnh này cao nhất do không ngừng nghỉ ngồi một chỗ, ít vận động, hiếm thời gian nghỉ ngơi.
Người cao tuổi cũng là một đối tượng nguy cơ cao. Thoái hóa đốt sống cổ thường tạo ra ở người đã qua tuổi trung niên (40 - 50 tuổi) Ở một vài người cao tuổi, do quá trình lão hóa các đĩa liên đốt, các thân đốt do tưới máu kém nên dễ hình thành bệnh hơn ở người trẻ tuổi. Những người có người thân từng mắc căn bệnh này cũng có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn một số người trong gia đình không tưởng người bị bệnh.

Hậu quả.

Thoái hoá đốt sống cổ làm cột sống ảnh hưởng, các khớp có biện pháp bị biến dạng, sưng gây đau, làm hạn chế vận động. Hội chứng thần kinh: đau dây thần kinh chẩm, vai, gáy và hội chứng vai, cánh tay. Người bệnh cũng có khả năng bị rối loạn thần kinh thực vật ở vùng cổ, vai, tay. Hội chứng tuần hoàn đưa đến hẹp lỗ ngang, làm cho hẹp động mạch đốt sống, gây ra tình trạng thiểu năng sống nền (thiếu máu miền não sau) làm cho bệnh nhân thấy ù tai, mờ mắt, chóng mặt...
Thoái hoá đốt sống cổ còn có thể gây bại liệt một hoặc hai tay, gây hội chứng chèn ép tủy, cổ, rối loạn cảm giác tứ chi, rối loạn thực vật, chèn ép rễ thần kinh, tủy hoặc cả hai hoặc gây rối loạn thần kinh thực vật. Các biến chứng có cơ hội gặp của bệnh bao gồm các triệu chứng chèn ép thần kinh gây đau dọc từ cổ xuống vai và cánh tay một hoặc cả hai bên, chèn ép các động mạch đốt sống gây đau đầu, chóng mặt; hãn hữu có chèn ép tủy, biểu hiện bằng yếu, đau tứ chi, đi lại khó khăn hoặc liệt không vận động được.
Thoái hóa đốt sống cổ rất có biện pháp gây tổn thương vào lỗ tiếp hợp ảnh hưởng đến rối loạn tuần hoàn não. Đốt sống cổ bị thoái hóa để lâu không chữa trị sẽ đưa đến các nguy cơ như ngăn chặn khả năng bổ sung máu lên não của toàn bộ cơ thể, rất nguy hiểm.

Bạn nên đọc: sang da hieu qua

a

Một số khuyến nghị

Thoái hóa đốt sống cổ là căn bệnh chịu ảnh hưởng nhiều của yếu tố nghề nghiệp gây nên, cho sau hàng ngày làm việc cần được xoa bóp, chiều chuộng trực tiếp đến vùng này, không được quá gắng sức trong công việc. Cần phân phối hợp lý giữa thời gian lao động và nghỉ ngơi, kìm hãm mức tối đa những tác động không tốt đến các đốt sống cổ.
Đối với người làm công tác văn phòng, làm việc với máy vi tính, cần tạo lập lịch trình bảo quản sức khỏe ngay tại nơi làm việc, với một vài động tác luyện tập hay vươn vai không khó, không ngồi ỳ bên máy tính trong thời gian quá dài và kết hợp cùng một chế độ sử dụng thức ăn khoa học.
Ngoài ra, ghế làm việc phải có độ cao tương thích so với bàn làm việc và máy tính. Không để ghế ngồi quá cao hay quá thấp. Giữ khoảng cách hợp lý từ tay đến bàn làm việc hay máy tính. Nên tin dùng máy tính có màn hình lớn, tối thiểu là từ 17 inch trở lên giúp các cơ cổ không bị căng, mỏi. Ngồi cách màn hình vi tính 50 – 66 cm và đặt màn hình dưới tầm mắt khoảng 10 - 20 độ. Không để tầm màn hình quá cao hoặc quá thấp hơn so với tầm mắt.
Khi ngồi gần nên chỉnh ghế sao cho 2 cẳng tay song song với nền nhà. Luôn giữ thẳng lưng và 2 vai giữ ngang bằng. Nếu thường xuyên dùng đồ kẹp hồ sơ dùng khi đánh máy thì kẹp này nên để càng sát màn hình càng tốt.
Khi ngủ hãy liên tục chuyển mình, tránh nằm chỉ một hoặc 2 tư thế sẽ rất dễ bị vẹo cổ. Không nằm sấp, bởi tư thế này sẽ khiến cho cổ bị gập xuống rất dễ gây nên chứng thoái hóa đốt sống cổ. không nên nằm gối đầu quá cao. Để phòng ngừa bi kịch “gãy”, trật khớp mỏm nha gây liệt tứ chi hoặc tử vong, người bệnh tuyệt đối không nên “vặn”, “ấn cổ”. khi nằm, cần có gối đầu với độ dày vừa phải, tránh tư thế quá ưỡn cổ hoặc cúi gấp cổ.

Một số lưu ý:

Thay đổi tư thế làm việc sai lệch như ngồi làm việc trước màn vi tính, hoặc ngồi xem ti vi làm cho dài thêm.
Không nên có động tác vặn bẻ cổ đột ngột khi thấy mỏi, bởi toàn bộ các động tác này sẽ tăng cường thoái hóa đốt sống cổ.
Không nên đội nặng trên đầu.
Không nên ngồi cúi gấp cổ quá lâu (xem tivi, đọc sách, báo); ngồi tàu xe đường dài cần có bản tựa đầu và tựa lưng.
Cần luyện tập thể dục nhẹ nhàng và xoa bóp theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Khi thấy đau đầu, cổ, gáy lan xuống cánh tay, liệt yếu tứ chi, không được đi bấm nắn vặn vẹo mạnh tay dễ dẫn đến một vài tổn thương nghiêm trọng mạch, dây thần kinh vùng cổ, mà cần đi đến các chuyên khoa thần kinh để xác định bệnh chính xác để điều trị.

Một số liệu pháp

Thoái hoá là quá trình theo tính quy luật, do vậy không thể chữa trị khỏi mà chỉ dùng các biện pháp để giảm triệu chứng như dùng thuốc uống, các giải pháp vật lý trị liệu, khôi phục có trách nhiệm. Thuốc aspirin cũng là loại thuốc có công dụng giảm đau nhất thời, và nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc tin dùng loại thuốc này. Tuy nhiên, không được phép quá lạm dụng nó sẽ gây nên một vài mặt trái cho sức khỏe.
Mát xa cổ cũng là một trong những cách giảm đau mỏi cho cổ rất hữu hiệu. Dùng tay phải tìm đốt sống cổ thứ 7 (to hơn các đốt sống khác) và day xung quanh đốt sống đó. Các động tác có cách làm tại nhà như chườm nóng, xoa bóp nhẹ nhàng bên ngoài, làm mềm da, nhất thiết không nên vặn, nắn mạnh.

Một số biện pháp tập luyện vận động cổ dễ làm như:

Nghiêng cổ sang phải rồi sang trái mỗi bên 10 lần. Cúi cổ về phía trước (cằm tì vào ngực càng tốt), ngửa cổ về phía sau (gáy tựa vào vai) mỗi phía 10-15 lần.
Quay cổ: Cúi đầu về phía trước quay cổ về phía vai trái về phía sau, phía vai phải rồi trở lại phía trước. Quay từ từ hết một vòng rồi quay ngược lại, mỗi chiều 5 lần.
Nhấc vai: Tự nhấc vai trái rồi đến vai phải mỗi bên 10 lần, sau đó nhấc cả hai vai cùng lúc 10 lần.
Xát cổ: Lấy tay phải xát cổ trái từ trên xuống và ngược lại, mỗi bên 15 lần. Xát gáy: Các ngón tay của hai bàn tay đan với nhau ôm vào sau gáy kéo qua kéo lại 10 lần.
Ngoài ra, thoái hóa đốt sống cổ không thể chữa triệt để mà chỉ có khả năng ngăn chặn nó, tốt nhất là bằng các biện pháp tập thể dục, thể thao, vận động, và bổ sung các chất làm nhờn khớp. Yoga cũng là một trong một số biện pháp cho việc phòng, hỗ trợ chữa bệnh thoái hóa đốt sống cổ và lưng.